 |
|
Nhiều bậc cha mẹ nỗ lực truyền động lực cho con với mong muốn giúp con phát triển, tự tin và thành công. Thế nhưng, nếu không hiểu tâm lý và nhu cầu cảm xúc của trẻ, những lời động viên ấy lại có thể trở thành áp lực vô hình, khiến trẻ thiếu tự tin, sợ sai và mất phương hướng. Bài viết dưới đây sẽ giúp cha mẹ nhận diện những sai lầm khi truyền động lực cho trẻ và tìm ra cách nuôi dưỡng sự tự tin đúng đắn, giúp con phát triển khỏe mạnh về tinh thần và nhân cách.
Cha mẹ thường cho rằng động viên là việc đơn giản: chỉ cần khen con, nói những lời tích cực, hoặc đưa ra kỳ vọng cao để con phấn đấu. Nhưng thực tế, không phải trẻ nào cũng đón nhận những lời động viên theo cùng một cách.
Nếu trẻ không cảm thấy được thấu hiểu, những lời động viên có thể bị diễn giải thành:
“Nếu con không làm tốt, con sẽ làm bố mẹ thất vọng”
“Con chỉ có giá trị khi giỏi hơn người khác”
“Con phải luôn đạt chuẩn mực cao mới được công nhận”
Những suy nghĩ này khiến trẻ bị áp lực về thành tích, dễ nghi ngờ bản thân, và lâu dài sẽ mất đi động lực nội tại, chỉ cố gắng để làm hài lòng người khác chứ không vì đam mê hay mong muốn cá nhân.
Dưới đây là 4 sai lầm thường gặp khi cha mẹ truyền động lực cho con cái – mà chính cha mẹ cũng không ngờ đang khiến con mất tự tin:
“Con xem bạn A học giỏi thế kia kìa!”, “Sao em con còn làm được mà con thì không?” – Đây là kiểu động viên gây tổn thương sâu sắc nhất. So sánh khiến trẻ cảm thấy mình thua kém và không đủ tốt, thay vì tạo động lực phát triển.
Khen ngợi là cần thiết, nhưng nếu chỉ khen vào kết quả, mà không chú trọng vào nỗ lực và quá trình, trẻ sẽ phát triển tư duy thành tích. Điều này khiến trẻ sợ thất bại và không dám thử những điều mới vì lo “sẽ không được khen”.
“Bố mẹ tin con sẽ đậu vào trường top”, “Con không được làm sai đâu nhé” – Nghe thì như niềm tin, nhưng lại khiến trẻ cảm thấy bị áp lực phải đáp ứng. Nếu con chưa sẵn sàng, điều này dễ khiến con căng thẳng và đánh mất động lực nội tại.
Không phải đứa trẻ nào cũng phản ứng giống nhau. Có trẻ cần sự khuyến khích nhẹ nhàng, có trẻ lại cần được thử thách. Truyền động lực đúng cách là phải cá nhân hóa, phù hợp với tính cách, năng lực và cảm xúc của từng bé.
Thay vì chỉ khen “Con giỏi quá vì được điểm 10”, hãy nói:
“Mẹ thấy con đã rất chăm chỉ và kiên trì học bài – đó là điều tuyệt vời nhất.”
Điều này giúp con hiểu rằng nỗ lực mới là giá trị cốt lõi, và kết quả tốt là phần thưởng của hành trình cố gắng.
Trước khi động viên, hãy hỏi con cảm thấy thế nào. Đôi khi con không cần lời khuyên hay kỳ vọng, mà chỉ cần một người ngồi cạnh, lắng nghe và công nhận cảm xúc.
Thay vì ra lệnh “Con phải cố lên”, hãy thử hỏi:
“Con nghĩ mình cần làm gì để cải thiện điều này?”,
“Nếu con làm lại, con sẽ chọn cách nào khác không?”
Những câu hỏi mở khuyến khích con chủ động tư duy và đưa ra hướng đi của riêng mình.
Hãy để con biết rằng sai lầm không phải là thất bại, mà là cơ hội để học hỏi. Khi con được tự do thử – sai – sửa – học, con sẽ phát triển khả năng tự điều chỉnh và tự tin hơn.
Một số trẻ cần sự cổ vũ mạnh mẽ, một số lại chỉ cần được lặng lẽ tin tưởng. Việc hiểu được xu hướng tiếp nhận động lực của con là yếu tố then chốt để nuôi dưỡng sự tự tin bền vững.
Tại Iconic Talents, dịch vụ sinh trắc vân tay không chỉ giúp cha mẹ nhận diện năng lực bẩm sinh và thế mạnh vượt trội của con mà còn mang đến những thông tin cực kỳ hữu ích trong việc truyền động lực đúng cách.
Cụ thể, sinh trắc vân tay giúp bạn:
Hiểu con tiếp nhận thông tin theo phong cách nào (nghe – nhìn – vận động...)
Biết cách con phản ứng với áp lực và động viên ra sao
Phân tích hệ thống vận hành cảm xúc và định hướng trí tuệ cảm xúc (EQ)
Xác định con thuộc nhóm tư duy nào (logic – sáng tạo – phối hợp...) để từ đó
tùy chỉnh cách động viên phù hợp với khả năng và tính cách của trẻ
Khi bạn truyền động lực đúng cách, dựa trên sự thấu hiểu sâu sắc về con, con sẽ phát triển sự tự tin nội tại – điều không ai có thể lấy đi được.
Truyền động lực cho con đúng cách không phải là điều dễ dàng – nhưng hoàn toàn có thể nếu cha mẹ sẵn sàng lắng nghe, quan sát và thấu hiểu sâu sắc. Hãy từ bỏ những lời động viên “mẫu số chung” và bắt đầu bằng việc tìm hiểu con là ai, con cần gì để tỏa sáng.
Nếu bạn đang muốn đồng hành cùng con một cách hiệu quả và khoa học hơn, hãy để Iconic Talents đồng hành cùng bạn qua dịch vụ sinh trắc vân tay, mở ra cánh cửa giúp bạn kết nối sâu sắc với con và nuôi dưỡng sự tự tin cho con từ bên trong.
